تاریخ معاصر ایران

برهه تاریخی موسوم به تاریخ معاصر ایران (با همه اختلافات در تعیین محدوده زمانی آن) دارای ویژگی های خاص و منحصر به فرد و پیچیده ای در ابعاد مختلف سیاسی، نظامی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و… است. این ویژگی های متکثر و متفاوت در عین گستردگی علل و دلایل پیدایی و شکل گیری، همگی در یک نقطه کانونی مشترک هستند و آن تقارن این تغییرات با ورود دنیای مدرن (متشکل از اندیشه ها، تکنولوژی و محصولات) به درون مرزهای جغرافیایی، فکری، فرهنگی این آب و خاک است.

در این مقاله از سایت دانشفا به مطالعه تاریخ معاصر ایران میپردازیم:

تاریخ معاصر ایران حوادث تلخ و شیرین بى شمارى را به خود دیده است. ایران کشوری ریشه دار و کهن است. مردم ایران دارای٧٠٠٠ سال تاریخ و تمدن درخشان هستند. تاریخ فرهنگ و تمدن ایران را می توان به دو دوره پیش از اسلام و بعد از اسلام تقسیم کرد. در این پژوهش موضوع مورد نظر بررسی تاریخ معاصر ایران است.

در طول تاريخ، ايران شاهد افت و خيزهای بسياری بوده است. يونانيان، اعراب، تركان، مغولان و اين اواخر، روس ها، عثمانی ها و انگليسی ها به قلمرو ايران حمله ور شـدند و بخـش هايی از آن را جدا ساختند، اما هيچ وقت نتوانستند نام ايران و هسته مركزی دولت ـ ملت ايران را از بين ببرند. بنابراين عليرغم دگرگونی های مزبور، ايران همچنان ثابت و استوار باقی ماند. ايران زمين، در طول تاريخ حيات ايران بنيادی ترين عامل اشتراك و انسجام ايرانيان از هر قوم و مذهبی بوده است.اين عنصر باعث شد كه همه اقوام و ملت های بيگانه ای كه از خارج به ايران حمله كردند، پس از مدتي در ساختار ايران زمين ادغام و جذب شوند.

فرايند ادغام پذيری اجتماعی اقوام غير ايرانی در ايران همواره در پرتو تكيه بر ويژگي های خاص ايران زمين صورت گرفته است. گروه هاي مختلف قومي و مذهبی ساکن ايران يک نقطه اشتراک ذهنی داشتند که به عنوان جامعه مجازی آنها را به هم پيوند مي داد. اين جامعه مجازی خاطره ايران زمين بود. خاطره ايران زمين عامل ايجاد پديده ای شگرف در داخل ايران بود که می توان آن را وحدت در عين کثرت ناميد. ايرانيان در پرتو اين مفهوم در عين تفاوت های زبانی و مذهبی باهم متحد بودند و در مقابل بيگانگان به عنوان يک هويت واحد عمل مي کردند. چنين انسجامی (که در پرتو تعلق به جامعه ايران زمين درست شده بود) باعث شد که هويت واحد ايرانی در طول تاريخ حفظ شود. با آغاز عصر جديد اين هويت واحد، يعنی خاطره ايران زمين علت وجودی تشکيل دولت ـ ملت ايران شد.